65+ Yaşlı Hakları Derneği, deprem bölgesini ziyaret ederek, “Deprem bölgesinde kalıcı konut projelerinde yaşlı ve engelliler unutulmasın” çağrısını yaptı.
Dernekten yapılan açıklamada, “65+ Yaşlı Hakları Derneği olarak, 23-24 Şubat tarihinde Adıyaman, Kahramanmaraş ve Malatya ve 3-5 Mart tarihlerinde Gaziantep-Hatay olmak üzere deprem afetinin yaşandığı illerimize iki saha ziyareti gerçekleştirdik. 6 Şubat Depremi’nin 10. dakikasından başlayarak yürüttüğümüz yardım çalışmalarında edindiğimiz bilgi ve izlenimlerimizi, bu saha çalışmalarıyla pekiştirmiş, tamamlamış olduk. İki ziyaret arasında sahadaki durumun önemli ölçüde ve iyiye doğru değiştiği açıktır. Çadır ve konteyner kentlerin kurulmasıyla birlikte depremzedelerin acil barınma sorunu çözülme yoluna giriyor. Özellikle çocuklara yönelik etkinlikler başta olmak üzere, psiko-sosyal destek çalışmaları hız kazanmış. Ancak düzenli çadır ve konteyner kentlerde bile, genel hijyen koşulları geliştirilmeye muhtaçtır.” denildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Dernek olarak, özel ilgi alanımız olduğu için özellikle gözlemlediğimiz, fiziki hareketlilik zorlukları olan yaşlıların ve genel olarak engellilerin kullanıma uygun, konteyner, WC ve duş kabinleri büyük bir eksiklik olmaya devam etmektedir.
“Deprem vurduğunda yaşlı gözetmiyor, yaraları sararken biz gözetmek zorundayız”
Henüz Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB)’nın tarama çalışmaları tamamlanmadığı için kesin rakamlar olmamakla birlikte, deprem bölgesinde özel ihtiyaçları olan yüzlerce yaşlı ve engelli olduğunu hatırda tutmalıyız. ASHB’nin, deprem bölgesindeki kuruluşlarından hizmet alan ya da çadırlarda barınan bakıma muhtaç 782 yaşlı ve 2003 engelli bireyi farklı illerdeki kuruluşlarına yerleştirmiş olması, acil duruma yönelik doğru çözümdür. Ancak bu bireyler, büyük ihtimalle, zaman içinde konteyner kentlere, ailelerinin yanına döneceklerdir. Ayrıca, enkaz altından uzuv kaybıyla kurtulan, ve şu anda ameliyatları tamamlanıp, tedavileri hastanelerde süren çok sayıda depremzedenin de, zaman içinde konteyner kentlere döneceği, engelli sayısının artacağı dikkate alınmalıdır.
“Konteynerkent kurulurken doğru planlama önümüzdeki aylarda herkesin işini kolaylaştırır”
Bu nedenlerle, deprem bölgesinde hızla konteyner kentler kurulurken, başta AFAD ve ASHB olmak üzere yetkililere, konteyner kent kuran, kurmayı planlayan kamu kurumlarına, şirketlere, yardım kuruluşlarına hatırlatmak istiyoruz:
- Her 100 konteynerden 10’unu yaşlı ve engelliler için düzenlemeye özen gösterin
- En azından giriş, bir oda ve WC kapısı kapısı tekerlekli sandalye geçebilecek genişlikte olmalı
- WC’de tutunma barı ve klozet yükseltici bulunmalı
- Girişte gerekliyse rampa olmalı
- Konteyner kentlerde sosyal donatı alanlarını yaşlı ve engellilerin erişebileceği şekilde düzenlemeyi unutmayın
- Yaşlı bireyler ve engelli bireyler için, biraraya gelip sosyalleşebilecekleri ayrı ayrı alanlar yaratmaya özen gösterin
- Yaşlı ve engellilerin aşevi ve sahra mutfaklarından hizmet almasını kolaylaştıracak önlemler alın
- Ortak WC ve duşlarda, her ünitede yaşlı ve engelliler için düzenlenmiş en az bir kabin olmasını sağlayın
“Yaşlı ve engellilerin kullanımına uygun WC-Duş kabini için tasarım yaptırdık, prototip hazırlattık”
Yaşlı ve engellilerin kullanımına uygun donatılmış, tekerlekli sandalye ile girilebilecek, içinde bir yardımcının da bulunabileceği hacimde WC-Duş kabini temininde zorluk olduğunu gördük. Bu koşullara uyan, sağlam ve dayanıklı bir kabin tasarımı için Ankara merkezli Practical Storage Mühendislik Ltd. ile işbirliği yaptık. WC-Duş kabinin prototipi de üretildi. İlk partinin üretimi tamamlandı.
Turkish Philantrophy Funds’ın “Türkiye Deprem Fonu”ndan aldığımız hibeyle önümüzdeki günlerde, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Hatay’da üçer konteyner kentte, konteyner kent kuran kuruluşlara örnek olmasını da dilediğimiz, toplam 18 üniteyi kurmayı planlıyoruz.
“Deprem bölgesinde kalıcı konut projelerinde yaşlı ve engelliler unutulmasın”
Deprem yaralarının sarılması sürecinin devamı için, bölgede kalıcı konutlar hızla projelendirilirken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na, Toplu Konut İdaresi’ne ve yüklenici firmalar çağrımız var:
- Yerleşik konut projelerinde yaşlı ve engelliler için %10 kontenjan ayrılmalı.
- Bu konutlar yaşlı ve engellilerin güvenli kullanımına uygun tasarlanmasına özen gösterilmeli.
- Apartman girişlerinde, ortak alanlarda ve konut içlerinde güvenli kullanım için gerekli önlemler alınmalı.
- Her projede yaşlı ve engellilerin erişebileceği sosyal donatı alanları olmasına özen gösterilmeli.
Yaşlı ve engelli kullanımına uygun, tekerlekli sandalye ile girilebilen, bir yardımcının da girebileceği kadar geniş, su ve mekan ısıtma sistemi olan WC-Duş üniteleri Ankara merkezli Practical Storage Mühendislik Ltd. tarafından gönüllü olarak tasarlandı.
