E-Haciz Nedir? E-Haciz Süreci Nasıl İşler? E-Haciz Kredi Kartlarına Uygulanabilir Mi?

E-Haciz ya da elektronik haciz, en yalın ifadesiyle elektronik ortamda gelen hacizdir. Vergi mükellefi olan vergi dairelerine borcu olan insanlar için yapılan bir uygulamadır. 6183 no’lu yasanın ilgili maddesi olan altmış üçte belirtildiği biçimde gerçekleşir.
Bilindiği üzere haciz işlemi kişilerin ödemesi gereken bir borcu var iken ödememeleri durumunda gerçekleşir. Burada da durum benzer bir biçimdedir.
Elektronik haciz işleminin normal haciz işleminden farkı devlete olan SGK borcu, vergi borcu gibi olan süreçlerde, yani diğer bir ifade ediş biçimi ile devlete olan borçlarda devlet tarafından yapılan bir haciz işlemidir.
E- Haciz, e-Devlet sistemine bağlı olarak ve ayrı olarak çalışabilen, vadesi geçmiş ya da takipte olan devlet borçlarını elektronik ortamda görüntülemeye yardımcı olan bir online uygulamadır. Haciz işlemleri, icra yoluyla bildirilebileceği gibi günümüzde elektronik haciz yöntemiyle de bildirilir. VEDOP (Vergi Dairesi Otomasyon Programı), Vergi Dairesi Başkanlığına düzenli olarak borçlu bildirimleri yapar. Vergi Dairesi Başkanlığı ise eldeki kayıtları Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının Tahsilat Grup Müdürlüğüne gönderir. Tahsilat Grup Müdürlüğü, kayıtlardaki kişileri bankaların genel müdürlüklerine bildirir. Bu kişilerin bankalarda bulunan maaş hesabı, birikim hesabı gibi hesaplarındaki varlıklarının bloke edilmesi emri verilir.

Elektronik Haciz E-Haciz Süreci Nasıl İşler?
Elektronik haciz kişilere birden bire gitmez. Öncelikli olarak devlete borcu olan kişiye bir bildirim yapılır. Yapılan bu bildirime göre mal beyanında bulunması istenir. Borcunu ödemesi için 7 gün süre verilir. Eğer kişi belirlenen bu süreç zarfında mal beyanında bulunmaz, borcunu ödemez ya da yapılandırmaya gidip ödeme yapmaz, taksitlendirmez ise o zaman elektronik haciz işlemi gerçekleşir.
Bu uygulamada kişinin mallarına el konulabileceği gibi, hesaplarına da doğrudan haciz gelir.

Kişi Elektronik Haciz Gelip Gelmediğini Nasıl Öğrenir?
Böyle bir endişe duyan kişiler e-devlet üzerinden kendi sistemlerine girerek elektronik ortamda haciz gelip gelmediğini öğrenebilirler.
E-Haciz Sorgulama Nasıl Yapılır?

e-Haciz sorgulamaları, e-Devlet içerisinde bulunan Gelir İdaresi Başkanlığı alanından yapılabilir. Ancak sorgulamanın gerçekleşebilmesi için internet bankacılığı gibi farklı giriş yöntemleri kullanılmamalıdır. Sorgulamanın yapılabilmesi için e-Devlet girişinin doğrudan şifre ile yapılmış olması gerekir. Gelir İdaresi Başkanlığı e-haciz bölümü işaretlendiğinde İnternet Vergi Dairesi’ne yönlendirme yapılır ve sayfada ilgili şahısın tüm vergi borçları görünür. Motorlu Taşıtlar Vergisi, Kredi Yurtlar Kurumundan alınan kredi borçları ve diğer vergi borçları, bu alanda görüntülenebilir. Borçların başlangıç tarihi, gecikme zamları, net borç miktarları gibi tüm detaylı bilgilere bu yolla ulaşılabilir.

Gelir İdaresi Başkanlığının İnternet Vergi Dairesi üzerinden taşıt vergi ve ceza borçları sorgulama ve ödemesi, harç sorgulama ve ödemesi, yapılandırılmış vergi borcu görüntüleme ve ödemesi, genel borç sorgulama ve ödemesi, tahakkuk, tecil fiş numarası ile borç sorgulama ve ödeme, borç talepleri listeleme, ödeme ve alındı sorgulama işlemleri yapılabilir. Mükellef işlemleri içerisinde ise e-Haciz bildirileri sorgulama, borcu yoktur ve mükellefiyet yazısı, e-Yoklama fişi, Mükellef Geri Bildirim Sistemi, ihbar bildirimi gibi alanlar kullanılabilir. e-Haciz bildirileri bölümü içerisinde ise ”Araçlara Uygulanan Elektronik Hacizler” ve ”Banka Hesaplarına Uygulanan Elektronik Hacizler” birimleri görülebilir.

E-Haciz Nasıl Kaldırılır?
Kişilerin elektronik olarak gelen hacizi kaldırabilmeleri için devlete olan borçlarını ödemeleri ya da eğer tamamını ödeyemiyor iseler o zaman yapılandırmaya giderek taksitlendirme yapa e-haciz’lerin bildiriminden sonra 7 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine gidilerek borç ödemesi yapılabilir ya da yapılandırma yapılarak borcun taksitler hâlinde ödenmesi sağlanabilir. Vergi borçları için düzenlenen ödeme kolaylığı uygulamaları takip edilerek, taksitlendirme, indirim gibi avantajlı düzenlemelerden de yararlanılabilir. Bu uygulamalar, genellikle kamuoyuna belirli tarihlerde bildirilir. Bu tarihler içerisinde de gerekli düzenlemeler yaptırmaları gerekir.

Burada en çok merak edilen sorulardan bir tanesi de kişilerin devlet dışında herhangi bir kuruma ve/veya kişiye borcu var ise böyle bir uygulama ile karşılaşıp karşılaşmayacağı hususudur. E-haciz sadece kamu kurumlarına olan borçlar ile ilgili bir durumdur. Diğer kurumlara ve kişilere olan borçlarda ilgili kurum ve kişiler bu yönteme başvuramazlar. Maaşa gelen hacizlerde durum biraz daha farklıdır.
Son yıllarda büyük ilerlemeler kaydeden devlet kurumları elektronik uygulamaları, kamu işlemlerini hızlandırırken, gerekli sorgulama işlemlerinde de çok sayıda kolaylık sağlar. Elektronik haciz anlamına gelen ”e-Haciz” uygulaması, e-Devlet sistemi üzerinden görüntülenebilen yeni bir uygulamadır. Devlete borçlanan herhangi bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, tüm vergi borçlarını ve diğer borçları, bu uygulama üzerinden görüntüleyebilir. Uygulamanın borç sorgulama sistemi ile borcun türü, borcun bağlı olduğu vergi dairesi, borcun ödeme tarihi, borcun durumu, toplam borç tutarı gibi bilgiler, kolaylıkla öğrenilebilir.

Vergi borçları, anlaşmalı bankaların ATM’leri, internet bankacılığı uygulamaları ya da cep şubelerinden ve Gelir İdaresi Başkanlığının resmî web sitesi üzerinden ödenebilir. Banka hesabına gelen haciz ise banka aracılığıyla taksitlendirilebilir ve mevcut haciz kaldırılabilir. E-Haciz uygulaması ile araçlara ya da gayrimenkullere de haciz işlemi yapılabilir. Ödeme taksitlere bölündüğünde, kısmi ödeme yapıldığında ya da borç tamamen kapatıldığında ise haciz ve blokeler, otomatik olarak kalkabilir. Gelir İdaresi Başkanlığı resmî web sitesi ”https://intvrg.gib.gov.tr” üzerinden tüm vergi ödemeleri yapılabilir.

Bloke miktarları, genel olarak borçlar tutarında olur. Borç haricindeki varlıklar, bankalardan tahsil edilebilir; harcanabilir. Ancak blokeli tutar, hiçbir şekilde kullanılamaz. Bazı durumlarda borç tutarının haricindeki miktar da bloke edilmiş olabilir. Borç ödemeleri gerçekleştiğinde ya da yapılandırıldığında ise bloke kaldırılır. Bu işlemlerin tamamı, elektronik haciz uygulamasıyla gerçekleşir. Elektronik haciz başlamadan önce borçlu kişilere 7 gün içerisinde ödeme yapması gerektiğini bildiren bir tebligat gönderilir. Herhangi bir geri dönüş alınmadığında ise yasal işlemler başlatılır. SGK borçları da devlet nezdinde tahsil edildiğinden, bu borçlar için elektronik haciz uygulaması yapılabilir. “Kamu alacağı” adı altında ifade edilen tüm devlet borçları, elektronik haciz uygulaması aracılığıyla tahsil edilir.

Ödeme Yapılmadığında Elektronik Haciz Tahsilatı Nasıl Gerçekleşir?

Elektronik haciz yoluyla bloke edilen banka hesaplarında bakiye varsa EFT yoluyla kişi adına vergi dairesine hesaplarına aktarılır. Banka hesaplarında bakiye bulunmaması durumunda ise ikinci yol olarak borçlu kişilerin mal varlıkları incelenir ve mal varlıklarına haciz konulur. Elektronik haciz yöntemiyle yapılan tahsilatların faizleri, masrafları ya da havale ve EFT ücretleri, borçluya ait hesaptan kesilir. İşlemler neticesinde gerçekleşen tüm masrafları, mükellefler ödemek durumundadır.

E-Haciz Kredi Kartlarına Uygulanabilir Mi?

Elektronik hacizler ile kredi kartına bağlı olan ana hesapların bloke edilmesi sonucunda bankalar, kredi kartlarına da bloke koyabilir. Ana hesapta kredi kartını temin eden bakiye bloke olduğu için bu işlem gerçekleşebilir. Ancak elektronik haciz, doğrudan kredi kartlarına konulamaz. e-Haciz, yalnızca banka hesaplarına ve mal varlıklarına konulabilir. Banka idareleri, elektronik hacizle bloke edilen hesaplara bağlı olan kredi kartlarını veya ek para kartlarını bloke edebilir. e-Haciz tahsil edildiğinde ya da ödeme için bir miktar verilerek yapılandırma yapıldığında kredi kartlarındaki ve hesaplardaki blokeler de ortadan kalkar.