İcra dairelerinin şahıs alacakları, vergi daireleri, SGK, millî emlak ve diğer kamu kuruluşlarının alacakları nedeniyle haciz konularak trafikten menedilen binlerce motosiklet, otomobil, otobüs, kamyon ve tır, yediemin otoparklarında çürümeye terk edildi. Ülke genelinde yediemin parklarında yaklaşık 1 milyon araç olduğu belirtilirken, bunlardan 300 binin 20 yılı aşkın süredir satılmayı beklediği ve hurdaya çıktığı, 700 bininin ise hâlihazırda satışa uygun olduğuna dikkat çekildi.
Ankara Yediemin Otoparkçılar ve Çekici İşletmeleri Dernek Başkanı Rasim Oruç, ömrünü tamamlayan ve hurdaya çıkmış durumda olan araçların üzerlerindeki haciz nedeniyle işlem yapılamadığını belirterek, “Türkiye her yıl yurt dışından milyonlarca liralık hurda alıyor. Bu araçların hurda olarak değerlendirilmesi halinde ekonomiye 10 milyar dolarlık gelir kazandırılmış olur” dedi.
ARAÇLAR YAĞMUR, KAR VE GÜNEŞİN ALTINDA ÇÜRÜYOR
Yediemin uygulamasına yönelik yasal düzenleme yapılmasının önemine değinen Oruç, “Bir alacaklı borcunu tahsil edemediği için borçlunun aracına haciz koyduruyor. Ancak alacak sırasında altta yer aldığı ve satılan araçtan gelecek para kendisine kalmayacağını düşündüğü için satış istemiyor. Ayrıca aracın satışını isteyebilmek için de icra dairesine yaklaşık 4 bin lira gibi bir ücret yatırılması gerekiyor. 4 bin lirayı yatıran alacaklı, aracın satışından sonra diğer alacaklılar sebebiyle kendisine para kalmaması ihtimalini göz önünde bulundurduğunda satış istemiyor. Böylece araç, yağmurun, karın, güneşin altında yıllarca otoparklarda çürümeye terk ediliyor. Bu konuda yeni bir yasal düzenleme şart. Yasal düzenleme ile satış için 2 yıl icra dairesine, 2 yıldan sonra da Ticaret Bakanlığına yetki verilebilir. Hem hurda araçlar değerlendirilir hem de kullanılabilir durumdaki araçların satışı sağlanabilir. Böylece devlet icraya verilen araçların üzerinde biriken yüksek miktardaki Motorlu Taşıtlar Vergisini, borçlu da alacağını tahsil etmiş olur” diye konuştu.
Konuyu Ticaret Bakanlığı ile görüştüklerini ve Bakanlığın da satışa sıcak baktığını ifade eden Oruç, gerekli düzenlemenin yapılması için Adalet Bakanlığı’ndan adım atılmasını beklediklerini söyledi.
“İKİNCİ EL PİYASASI DÜŞECEKTİR”
Toplam 1 milyon araçtan yaklaşık 300 bininin 20 yaş üstü olduğu ve bunların ortalama arabalarda 1,5, otobüs ve kamyonlarda 20 ton olan yaklaşık 2 milyar ton hurdanın toplanacağına dikkat çeken Oruç, otoparklarda 24 senedir satışı yapılamayan araçların bulunduğunu dile getirdi.
Oruç, sözlerine şöyle devam etti:
“Satılabilir durumda olan yaklaşık 700 bin aracın seri bir şekilde bekletilmeden satılması hâlinde (ortalama 300 bin TL’den) 210 milyar TL ekonomiye kazandırılmış olacaktır. Yıllarca süren bürokratik engeller ve 3 yıldır devam eden pandemi sebebiyle satışı yapılamayan araçlar ekonomik olarak hem değer kaybetmekte, hem vergi borçları artmakta. Böylece de sürekli artan motorlu taşıtlar vergisi ve otopark yediemin ücretlerinden alınacak KDV ve gelir vergisi devlet tarafından tahsil edilememekte. Ayrıca bu araçların bir an evvel satılması hâlinde, ikinci el araç piyasası da yaklaşık yüzde 30 oranında düşürecek, piyasa hareketliğinden dolayı yastık altı tabir edilen birikimler ekonomiye kazandıracak, tamir, bakım ve yedek parça gibi ihtiyaçlar sebebiyle de oto sanayi sektörü canlanacaktır. Yani, otoparkta bekleyen hacizli araçlar için geçen zaman, hem alacaklının hem de ekonominin aleyhine işlemektedir. Bakanlıklar arasında yapılacak düzenleme ile 2 yıl içinde satılamayan araçların, Ticaret Bakanlığı’nın TASİŞ sisteminden satılması, 20 yaş üstü ve kanunen muhafazasına gerek kalmayan araçların ise üzerindeki tüm takdiyatların kaldırılarak kilo bazında Makine Kimya Endüstrisi Kurumuna satılması hâlinde ise ekonomiye yılda en az 1,5 milyar dolar katkı sağlanacaktır.”
